Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Ξένια Στούκα για τον Ελεύθερο Τύπο

Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει ότι η Τέχνη έχει ευεργετικές ιδιότητες; Ποιος δεν έχει αναγνωρίσει αλλαγές στη ζωή του όταν ενέταξε στη ζωή του την Τέχνη; Η πολιτιστική Αθήνα εκτός από πλούσια σε παραγωγή σε σινεμά, θέατρο, μουσική και εικαστικές τέχνες προσφέρει και θεραπευτικές ιδιότητες.  Στην χώρα μας, η «δραματοθεραπεία» αρδεύει τις ρίζες της από τα αρχαία χρόνια. Στην αρχαιότητα ήδη ο θεραπευτικός χώρος του Ασκληπιείου βρισκόταν δίπλα στο θέατρο της Επιδαύρου. «Η δραματοθεραπεία είναι μια μέθοδος ψυχοθεραπείας. Η λέξη είναι σύνθετη από τις λέξεις του δράματος και θεραπείας. Εφαρμόζεται στην Ελλάδα από το 1980 σε νοσοκομεία, ιδιωτικές κλινικές ιδρύματα και σχολεία» μας εξηγεί στον «ΕΤ» η διακεκριμένη δραματοθεραπεύτρια, εικαστική θεραπεύτρια Ιωάννα Βλάχου, που αυτή την περίοδο εργάζεται στον επαγγελματικό της χώρο «Παί-Ζειν Αλλιώς» στο Πεδίον Άρεως και διοργανώνει εργαστήρια με την μέθοδο δραματοθεραπείας.

Η δραματοθεραπεία σε ποιους απευθύνεται και σε ποιους εφαρμόζεται;
Η Δραματοθεραπεία απευθύνεται σε όλους όσους πιστεύουν ότι έχουν ανάγκη ψυχοθεραπείας. Δεν αποκλείεται κανένας και δεν χρειάζεται ο αιτών να έχει καμία προηγούμενη εμπειρία σε καμία μορφή τέχνης. Απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο ανάλογα τον πληθυσμό και τον στόχο κάθε ομάδας. Υπάρχουν τρία μοντέλα λειτουργίας στην ομαδική  δραματοθεραπεία. Το πρώτο είναι το δημιουργικό, όπου οι μετέχοντες καλλιεργούν την δημιουργικότητα τους, τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες και την σύναψη σχέσεων εμπιστοσύνης. Το δεύτερο είναι το στοχευμένο, όπου τα μέλη της ομάδας πάσχουν από την ίδια πάθηση ή απώλεια και αναζητούν κοινούς τρόπους αντιμετώπισης της και ανακούφισης μέσω της σχέσης τους με την ομάδα. Το τρίτο είναι το υπαρξιακό, η ανάγκη αυτογνωσίας και αλλαγής των πτυχών στην ζωή μας που δεν μας ικανοποιούν.  Σε κάθε περίπτωση οι μετέχοντες βιώνουν μέσα στο ασφαλές θεραπευτικό πλαίσιο την αξία του αυθεντικού σχετίζεσθαι, του ανήκειν σε μια ομάδα και της ευφάνταστης και αλογόκριτης δημιουργικότητας.

Τι συναντάει ο θεραπευόμενος κατά την συνεδρία;
Η αλήθεια είναι ότι η εμπειρία της Δραματοθεραπείας δεν μπορεί να περιγραφεί πλήρως με τον λόγο καθώς βασίζεται στο βίωμα. Ο θεραπεύομενος καλείται να επεξεργαστεί το αίτημα του με λεκτικό και με μη λεκτικό τρόπο, δηλαδή μέσω των εικαστικών τεχνών, της κατασκευής και αφήγησης φανταστικών ιστοριών, τα παιχνίδια ρόλων, την κατασκευή μάσκας, της κίνησης και του τραγουδιού. Στην συνέχεια με την συμβολή του ψυχοθεραπευτή στοχάζεται τα πεπραγμένα και καταλήγει σε νέα συμπεράσματα για την ζωή του.

Γιατί να επιλέξει κανείς αυτή την μορφή θεραπείας;
Το πλεονέκτημα για να επιλέξει κάποιος αυτή την μέθοδο είναι γιατί του δίνεται η επιλογή να εκφράσει τα συναισθήματα και τα προβλήματα του με περισσότερους τρόπους πέραν του λόγου. Μέσω των διαφόρων τεχνικών της μεθόδου, καλλιεργεί  την φαντασία και την δημιουργικότητα του ενώ αφυπνίζει και απελευθερώνει το σώμα του στην βίωση και έκφραση συναισθημάτων.

Πως καταγράφεται με έρευνες αυτή η μέθοδος θεραπείας;
Υπάρχουν πολυάριθμες έρευνες σε σχέση με την εφαρμογής της δραματοθεραπείας σε πληθυσμό ψυχωτικών, κακοποιημένων γυναικών, παιδιών και ενηλίκων ΑΜΕΑ, εξαρτημένων από ουσίες κα. Το γεγονός ότι η δραματοθεραπεία εφαρμόζεται στους παραπάνω πληθυσμούς από το 1970 σε πολυάριθμα ιδιωτικά και δημόσια κέντρα και κλινικές σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα από το 1986 είναι η απάντηση ότι τα οφέλη της δραματοθεραπείας είναι ευρέως αναγνωρισμένα και επιστημονικά διαπιστευμένα.

Στην Ελλάδα σε τι επίπεδο βρίσκεται η δραματοθεραπεία;
Στην Ελλάδα, η εκπαίδευση στην Δραματοθεραπεία ξεκίνησε στον  χώρο «Τέχνη και Ψυχοθεραπεία» από το 1986. Το 1989 δημιουργήθηκε ο πρώτος σύλλογος ψυχοθεραπευτών μέσω τέχνης με πρόεδρο τον ψυχίατρο/δραματοθεραπευτή και σκηνοθέτη Στέλιο Κρασανάκη, αργότερα ιδρυτή του Ινστιντούτου Δραματοθεραπείας «Αιών». Το 2004, ιδρύθηκε η Ένωση Δραματοθεραπευτών και Παιγνιοθεραπευτών Ελλάδας (ΕΔΠΕ). Σήμερα, ολοένα και περισσότερα κέντρα ψυχικής υγείας εντάσσουν την δραματοθεραπεία στις προσφερόμενες υπηρεσίες τους στους θεραπευόμενους. Η ψυχοθεραπεία μέσω τέχνης κερδίζει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον στην Ελλάδα καθώς οι δυσκολίες των ημερών και η μείωση των πόρων, στρέφει τον κόσμο στην αναζήτηση ενός πιο ουσιαστικού και δημιουργικού τρόπου ζωής και σκέψης.